چگونه تاب آوری مردم در مقابله با حوادثملی را افزایش دهیم؟
پس از اینکه یک ویروس توانست ماه ها توان زورآزمایی همه مردم دنیارا در سنجش زندگی و مرگ قرار دهد و کلیه فعالیت های زندگی فردی و اجتماعی را بهتعطیلی بکشاند شاهد واکنش رفتارهای متفاوت مردم و مسئولان در سراسر دنیا بودیم.
نورنیوزـ گروه جامعه:این آزمون که رقابت های جهانی اش در مواجهه و مهار، صرف نظر از آمادگی و تجهیزاتفیزیکی کشورها، با مولفههای دیگری همچون نوعدوستی و انسانیت مردم جهانرا می آزماید توانست قیاس و سنجش خوبی را در وزنه رفتارهای اجتماعی ارائهدهد. بی شک تابآوری در بحرانها مستم داشتن شرایط و تدابیر دولتی و کشوریاست اما همبستگی و انسجام ملی همراه با رفتارهای صحیح اجتماعی را هم بهرصد مردم جهان خواهد گذاشت.
حسن سید چلک،مدیر انجمن مددکاری اجتماعی در مورد تابآوری در شرایط بحرانی توضیح میدهد:وقتی بحرانها اتفاق میافتند گروههای مختلف برای مدیریت آن باید همکاری و همراهیداشته باشند. طبیعتا در چنین شرایطی در کنار دولتمردان که وظیفه ت گذاری ومدیریت درست را بر عهده دارند گروههای دیگری هم وجود دارند که میتوانند در کنارحاکمیت و همراه آن برای مدیریت بحرانها ، کاهش عوارض و برون رفت از آن شرایط کمککنند. این گروهها به دستههای مختلف تقسیم میشوند؛ بخش خصوصی، سازمانهای غیردولتی، نهادهای عمومی غیر دولتی و مردم. گرچه همه گروه های گفته شده نیز بخشی ازمردم هستند.
وقتی بحرانی در سطح ملیو جهانی اتفاق میافتد انتظار این است که مردم بیشتر همکاری کنند. اینکه مردم درچنین شرایطی مشارکت و تحمل بیشتری داشته باشند به مولفههای متعددی بر میگردد یکیاز این مولفهها موضوع تجارب قبلی در بحرانهای متعدد، مشابه و غیرمشابه است ولیتجربه بحرانهای قبلی در پذیرش همکاری با دولت برای خروج از آن شرایط بسیار تاثیرگذار است. اگر تجربه قبلی برای مردم تجربه خوشایندی نباشد یا آنگونه که مردمانتظار داشته اند تحقق پیدا نکرده باشد تابآوری مردم برای برون رفت از این شرایطکمتر خواهد بود که گاهی مواقع این بی تابی در قالب اعتراضات و اتفاقات دیگر نشانداده میشود.
سرمایه اجتماعیجامعه
معمولا در جوامعی کهشاخص سرمایه اجتماعی بالا باشد مردم در بحرانها تابآوری بیشتری از خود نشان میدهندکه این خود می تواند پشتوانهای برای دولت در جوامع مختلف باشد. دولتها می توانندبا این پشتوانه (سرمایه اجتماعی) با اطمینان بیشتری برنامه ریزی کنند و در اینجوامع بحرانها عوارض کمتری را برجا خواهند گذاشت. وقتی در یک جامعه این سرمایهوجود داشته باشد دولتها میتوانند از این ظرفیت برای خروج بهتر از بحران استفادهکنند. زمانی که بحران اتفاق میافتد و مردم از روی احساس و نوعدوستی رفتارهایی رااز خود بروز میدهند این رفتارهای احساسی به منزله بالا بودن همبستگی اجتماعینیست. مسئولین در بسیاری مواقع در حین بحران حضور وکمکهای مردم را به عنوانسرمایه اجتماعی نهادینه شده تلقی میکنند و با اطمینان به این که مردم کنارشانهستند تصمیم میگیرند اما این همراهی و نوعدوستی مردم که درشروع بحران زیاد است بهمرور کمتر خواهد شد، آنوقت است که عوارض اجتماعی ناشی از کم توجهی یا بی تدبیریخودش را نشان خواهد داد و این برای هر جامعهای می تواند خطرناک باشد.
تاثیر امید و تابآوریدر جامعه
در یک جامعه تابآورمعمولا امید اجتماعی بالاتر خواهد بود و همه ظرفیتها برای عبور با عوارضکمتر از بحران بکار گرفته میشود و همراهی دولت و ملت بیشتر خواهد بود. در جامعهتابآور مردم در بحرانهای متعدد به مدیران خود اطمینان بیشتری داشته و آنقدر قویهستند و مهارت دارند که بتوانند شرایط سخت را تحمل کنند و کمترین بار را بر دوشحاکمیت و دولت می گذارند. در این جوامع شاهد رفتاری هستیم که در بحرانها افراد آنجامعه منافع دیگران را هم مد نظر دارند و نسبت به شرایط اطرافیان بیتفاوت نیستندو اتفاقا مسئولیت پذیرند. معمولا جامعهای که چنین ویژگیهایی را داشته باشد دربحرانها با چالش در امنیت اجتماعی تهدید نخواهد شد، خشونت نیز در این جوامعجایگاهی ندارد و زبان مردم زبان گفت و گو است. در بحران، جامعهای کهزبانش زبان خشونت است با جامعهای که زبان مردم گفت و گو است تفاوت معناداریوجود دارد. نتایج این دو رفتار متفاوت طبیعتا آثار متفاوتی هم در حوزه امنیت درونجامعه خواهد داشت هر چقدر قبل از بحرانها حقوق شهروندی بیشتر مورد توجه قراربگیرد و مردم نسبت به برابری در برابر قانون اطمینان داشته باشند، طبیعتا در بحرانهاهم این اطمینان میتواند پشتوانه خوبی برای دولتمردان برای اعمال مدیریت بهتر درحوزه بحران باشد. در بحران کرونا جز عده کمی که نه تنها در ایران که در همه دنیاوجود دارند و کاسب دوران بحران هستند و از اخلاق بویی نبرده اند، مردم همه آزردگیو دلخوریهای قبلی که از شرایط اقتصادی و اجتماعی وجود داشت کنار گذاشته ورفتارشان در اکثر موارد رفتاری کاملا مبتنی بر اخلاق مداری بود؛ از پرستاری کهیکماه خانه نرفت، تا پزشکی که خودش در تخت بیماری بستری بود و بیمار ویزیت میکردو نیروهای خدماتی و مددکار اجتماعی و همه کادر درمانی که در کرونا تلاش کردند تاکسانی که با گروههای دارای نیازهای خاص، مراکز کارشناسی اورژانس اجتماعی و غیرهکمک کنند، همه اخلاق مداری را درسطح عالی نشان دادند. مردم مغازه ها را غارتنکردند، با هم رفتار خشونت آمیز نداشتند و بر خلاف بسیاری از کشورهای توسعه یافتهکه ادعای نوعدوستی و انساندوستی داشتند انسانیت، اخلاق مداری و همبستگی اجتماعیخود را به دنیا نشان دادند.
نورنیوز: 30 اردیبهشت99
« اطلاع رسانی درباره ایدز را فراموش نکنیم»
مردم ,اجتماعی ,شرایط ,بحرانها ,بحران ,جامعه ,مردم در ,سرمایه اجتماعی ,در بحرانها ,اخلاق مداری ,این جوامع
درباره این سایت