اراذل و اوباش چه کسانی هستند؟

اراذل و اوباش چه کسانی هستند؟

 دیدارنیوز - اراذل واوباش» یکی از مفاهیمی است که تعریف دقیقی برای آن وجود ندارد و همین موضوع بیمبرخورد سلیقه‌ای با این کلمه و استفاده‌ی گاه حتی ی از آن را ایجاد می‌کند.گهگاه شنیده می‌شود که در منطقه‌ای یا مناطقی تعدادی از اراذل و اوباش دستگیر شده‌اند.اما اراذل و اوباش چه کسانی هستند؟

انصافنیوز تلاش کرده تا طی گزارش مردمی و همچنین گفت‌وگو با عبدالصمد خرمشاهی، وکیلدادگستری و سید حسن چلک، رئیس انجمن مددکاری ایران به این سوال پاسخ دهد.خرمشاهی می‌گوید تعریف قانونی‌ای از اراذل و اوباش وجود ندارد و تعریف عرفی آن راشهره بودن به شرارت می‌داند اما تاکید می‌کند که بدون ارتکاب جرم نمی‌توان افرادرا به خاطر گذشته‌شان دستگیر کرد. چلک نیز به بخشنامه‌ی تشکیل پرونده‌یشخصیت متهم که از طرف رئیس قوه‌ی قضاییه صادر شده است اشاره می‌کند و می‌گوید باوجود این بخشنامه اداره‌ی مددکاری در همه‌ی واحدهای قضایی تشکیل خواهد شد کهدسترسی افراد متخلف مثل اراذل و اوباش را به مددکاری بیشتر می‌کند.

مقصددوم: شادمان

اینبار برای بررسی موضوع سری به محله‌ی شادمان زدیم، محله‌ای در مرکز تهران که ساکنانآن در مورد وجود اراذل و اوباش در آن اختلاف نظر دارند. وارد یک خشکشویی می‌شویم،مردی مسن با ریش سفید و چشمان آبی که می‌گوید از سال ۵۹ ساکن این محله است می‌گوید:اراذل اینجا خیلی هست؛ همین دیروز من رو کتک زدن، اینا به خاطر کمبود اینطوریمیشن کمبود توی خانواده، کمبود کار و پول. الان ولی به خاطر پلیس کمتر شده.»

ازکنار مرد پیری که چند وسیله خریده و در دست دارد عبور می‌کنیم، از او می‌پرسیماراذل و اوباش چه کسانی هستند. می‌گوید: اراذل و اوباش همه‌ی ما میتونیم باشیمهیچ بشری که اراذل به دنیا نمیان، جامعه اراذل و اوباش رو می‌سازه.»

ازصاحب دکه‌ی کفاشی که سوال را می‌پرسیم زنی صدایمان را می‌شنود و می‌گوید می‌خواهددر این مورد صحبت کند، می‌گوید: اراذل و اوباش کسانی هستن که از مردم ی می‌کنن،قلدری می‌کنن. کسایی که معتادن یا به هر دلیلی تحت فشارن اینطوری می‌شن. بی‌پولی وبی‌کاری اینا رو اینطوری می‌کنه. کسی که پول نداره از دیوار مردم هم میره بالا.الان ولی کمتر شدن بیشتر تو پارکا جمع میشن.» دکه‌دار جوابمان را نمی‌دهد و مسیررا ادامه می‌دهیم. بعد از طی مسیر زیادی زنی که با او مصاحبه کرده بودیم از پشتصدایمان می‌کند و از همسرش می‌گوید: شوهرم به شیشه معتاده حالام ولمون کرده رفتهاصلا نمی‌دونم کجاست. من نه حقوق‌بگیرم نه درآمدی دارم، مستاجرم و دوتا بچه دارم.شوهرمم بدرفتار بود دخترم رو کتک زده بود و دماغش رو شکسته بود.»

واردیک ابزارفروشی می‌شویم و نظر صاحب آن را در مورد موضوع گزارش می‌پرسیم او برخلافبقیه معتقد است اراذل و اوباش در این محله رفت و آمد ندارند، می‌گوید: به کساییکه بی‌بندوبارن و مزاحم مردم و جامعه میشن و به خاطر خودخواهیای خودشون باعث اذیتدیگران می‌شن. تو تلویزیون میبینیم که بیشتر خالکوبی دارن، زندانم که میرن از همالگو می‌گیرن، آدم کراواتی که اراذل و اوباش نمیشه. اینجا نیستن پلیس کنترلشون می‌کنه.»

زندیگری که چادر به سر دارد به سوالات ما پاسخ می‌دهد، اول می‌خواهد اطمینان پیداکند که رسانه‌ی خارجی نیستیم بعد مدام دعا می‌کند که این چیزها از همه دور باشد،می‌گوید: خدا دور کنه، اراذل و اوباش کسایین که جوونامون رو به بیراهه می‌برن،خدا نصیب نکنه به حق فاطمه‌ی زهرا. کسایی که آسایش رو بریدن. بیراهه بردن رو ازنظر مذهبی نمیگم، از این نظر که بچه‌ها الان برعکس ما دارن میرن و خیلی اعتقادندارن ولی از نظر اینکه توی اجتماع بخوان طور دیگه‌ای رفتار کنن مثلا ازدواج نکنن.ما تو ساختمونمون یکی رو داریم که اراذل و اوباش نیست اما مستقل زندگی میکنه،قاچاقچیا رو میاره، سگ داره. تو محل به کسایی میگن اراذل و اوباش که سرکوچهوامیستن ناموس مردم رو دید میزن، یه بار رفتم جلو به یکیشون گفتم مگه خودت خانوادهنداری؟ عذرخواهی کرد. به خانوما که چیزی نمیشه گفت میگن شما مردت رو کنترل کن. منفکر میکنم خانومی که اینطوری میاد بیرون مسلمان نیست.» در آخر هم گفت اگر برایکشور و اسلام خدمت می‌کنیم برایمان دعای خیر می‌کند.

خرمشاهی:اراذل و اوباش تعریف قانونی ندارد

خرمشاهیاز دید قانونی اراذل و اوباش را بررسی می‌کند و به انصاف نیوز می‌گوید: در قانونمجازات چیزی به عنوان اراذل و اوباش نداریم. در حقوق جزا افرادی هستند به عنوانافراد و مجرمین خطرناک که باید تحت نظر باشند یعنی کسانی که میل به ارتکاب جرمدارند. در تعریف عرفی به کسانی گفته می‌شود که سابقه‌ی خلاف‌کاری و مجرمیت دارند وشرور هستند در واقع خطرناک هستند.

منظوراز اراذل و اوباش کسانی هستند که سابقه‌ی مجرمیت دارند یا بالقوه حالت خطرناکدارند و به خاطر اوضاع و احوالی که دارند و سوابق و سوءپیشینه‌شان و اعمالی که درمنطقه‌ی خود مرتکب می‌شوند و شهره به خلاف‌کاری دارند به آنها اراذل و اوباش گفتهمی‌شود.

معمولابراساس قانون نیروهای انتظامی کسانی را باید دستگیر کنند که در حال ارتکاب جرم باشندیعنی درحال ارتکاب جرم مشهود باشند و در منظر مامورین انتظامی مرتکب جرمی می‌شوند،ماموران انتظامی حق دارند او را بازداشت کنند و تحویل مقامات قضایی بدهند؛ امابعضی اوقات می‌بینیم که نیروی انتظامی اعلام می‌کند که تعدادی اراذل و اوباشدستگیر شدند. این اراذل و اوباش در منطقه مشهور به فساد اخلاقی یا اعمالخلافکارانه هستند اما طبق قانون فردی که مرتکب جرمی نشده یا در حال ارتکاب جرممشاهده نشده به نظر می‌رسد دستگیری اینها تحت عنوان اراذل و اوباش نمی‌تواند وجهه‌یقانون داشته باشد مگر بازداشت افراد طبق دستور مقام قضایی یا در حال ارتکاب جرم.»

اینوکیل دادگستری در ادامه می‌افزاید: گاهی می‌بینیم که نیروی انتظامی افرادی را تحتعنوان اراذل و اوباش دستگیر می‌کنند. باید دید بعدا مراحل قضایی پرونده چه خواهدشد. اگر مرتکب جرمی نشدند -ولو اینکه درگذشته هم مرتکب جرم و خلاف شده باشند- بهوضعیت فعلی آنها ارتباطی ندارد، مگر اینکه در محل موجب آزار و اذیت و مزاحمت برایمردم و نوامیس مردم شده باشند و معروف به این کار شده باشند و شهرت ارتکاب جرم وخلاف‌کاری داشته باشند که در این وضعیت برای جلوگیری از چنین مواردی نیروی انتظامیمبادرت به دستگیری اینها می‌کند؛ اما همانطور که گفتم همه‌ی مراحل باید قانونی ودر چارچوب موازین قانونی باشد و ما نمی‌توانیم به تشخیص خودمان بگوییم فلانی جزواراذل و اوباش است مادامی که مرتکب جرمی نشده باشد یا مرتکب تکرار جرم و قانون‌شکنینشده باشد.»

اوبا تاکید بر اینکه تعریف قانونی از اراذل و اوباش وجود ندارد گفت: تعریف کلی عرفیآن همان کسانی هستند که به آدم‌های شرور معروف هستند و شهره به قانون‌شکنی ومزاحمت برای دیگران هستند.»

چلک: با این افراد به استناد مصداق برخورد می‌شود

چلک در تعریف اراذل و اوباش می‌گوید: وقتی از اراذل و اوباش صحبت می‌کنیم، بامصداق‌هایی که دارند می‌شود آنها را راحت‌تر تعریف کرد. کسانی که خفت‌گیری می‌کنند،باندهای خلاف تشکیل می‌دهند و آشکارا قانون را دور می‌زنند، تهدید می‌کنند، هرج ومرج دارند و تخریب می‌کنند. در واقع اینها کسانی هستند که آشکارا این نوع جرایمخشن را نسبت به دیگران انجام می‌دهند و هیچ ابایی هم ندارند؛ به راحتی قانون رادور می‌زنند. به همین دلیل معمولا این دست افراد را که هیچ پایبندی‌ای ندارند بهعنوان اراذل و اوباش می‌شناسند.

بازممکن است براساس وظایفی که سازمان‌ها دارند هرکدام یک تعریف و مصداق خاصی از اینموضوع داشته باشند اما تقریبا این مصادیقی که گفتم می‌توانند مصادیق اراذل و اوباشباشند.»

اودر پاسخ به اینکه آیا در انجمن مددکاری ایران با این دست افراد برخورد دارند یاخیر گفت: انجمن مددکاری ایران یک انجمن صنفی است و ما خدمات مستقیم به هیچ مراجعه‌کننده‌ایارائه نمی‌دهیم چون ماهیت کار ما فرق دارد اما مددکاران اجتماعی با این افرادسروکار دارند. این افراد به نیروی انتظامی یا سازمان زندان‌ها یا دادگستری که می‌روندمددکاران اجتماعی نیز حضور دارند. یکی از گروه‌های هدف مددکاری اجتماعی مجرمانهستند و طبیعتا کسانی که اراذل و اوباش هم هستند به عنوان مجرم به هرجایی کهمراجعه کنند یا دستگیر شوند و ارجاع داده شوند، مددکاران اجتماعی هم با این افرادسروکار دارند.

اخیرابا بخشنامه‌ی تشکیل پرونده‌ی شخصیت که شهریور امسال توسط رئیس قوه ابلاغ شد کهقرار شد همه‌ی واحدها قضایی اداره‌ی مددکاری اجتماعی داشته باشند، طبیعتا اینارتباط هدفمندتر و نظام‌مندتر خواهد شد و در واقع این بخشنامه به استناد قانونآیین دادرسی کیفری توسط رئیس قوه ابلاغ شده است و انجمن هم در تدوین ایندستورالعمل در کنار همکاران قوه‌ی قضاییه بوده است.

قرارشد در همه‌ی دادگاه‌ها مراجع قضایی، اداره‌ی مددکاری اجتماعی شکل بگیرد. در جاهاییهم که امکان اداره نباشد حضور یک مددکار اجتماعی در مراجع قضایی با واحدهای کوچکاامی شده است. طبیعتا این دستورالعمل می‌تواند به نهادینه شدن خدمات مددکاریاجتماعی در قوه‌ی قضاییه و سازمان‌های تابعه‌اش برای گروه‌های مختلف از جمله اینافراد کاربرد داشته باشد و قضات هم برای تصمیم‌گیری می‌توانند از نظر اداره‌یمددکاری اجتماعی بهره‌مند شوند.»

چلک در پایان افزود: با این افراد به استناد مصداق برخورد می‌شود. در قوانین ماچه قانون آیین دادرسی و چه قانون مجازات اسلامی، حسب نوع جرم حداقل و حداکثرمجازات تعریف می‌شود و طبیعتا با استناد بر آن قضلت برنامه‌ریزی می‌کنند و مجازات‌هارا تعیین می‌کنند.»منبع: انصاف نیوز13 خرداد99

« اطلاع رسانی درباره ایدز را فراموش نکنیم»

ایدز و اطلاع‌رسانی شفاف به جامعه

« سلامت اجتماعی در حوزه مسوولیت اجتماعی»