حمایت از کودکان دربرابر آزارهای جنسی
سید‌حسن چلک - رئیس انجمن مددکاران اجتماعیایران
یکیاز گروه‌هایی که در هر جامعه‌ای باید مورد توجه بیشتر قرار گیرند، کودکان هستند؛چرا‌که سرمایه هر جامعه محسوب می‌شوند؛ اما کودکان هم در طول زندگی خود با مشکلاتیمواجه می‌شوند که به دلیل کودک‌بودن توان مبارزه با بسیاری از آن مشکلات راندارند؛ به‌ویژه مشکلاتی که از سوی بزرگ‌تر‌ها و حتی گاهی اوقات نزدیکان‌شان برایآنها عامدانه یا غیرعامدانه به وجود می‌آورند؛ به‌همین‌دلیل ضرورت دارد تا در چنینمواقعی با اتخاذ تدابیر مناسب در ت‌گذاری‌های اجتماعی و قضائی از کودکان حمایتکرد؛ به‌گونه‌ای‌که امنیت حاصل این تدابیر برای کودکان در معرض آزار و آزاردیدهباشد. یکی از حوزه‌هایی که برای سلامت کودکان بسیار مهم است، حوزه مسائل جنسی ومراقبت از کودکان در برابر انواع آزار‌ها و سوءاستفاده از کودکان در چنین شرایطیدر فضاهای واقعی یا مجازی است. هر زمانی هم که خبری در این زمینه منتشر میشود،افکار عمومی به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان(لایحه پیشنهادی از طرف قوه قضائیه) که از زمان آغاز تدوین از سال 1385 تا تصویبنهایی در مراجع مختلف و ابلاغ برای اجرا در سال 1399 تقریبا 15 سال طول کشیده، بهاین موضوع توجه شده است. ممکن است که خواننده این مطلب اشاره کند که مگر مشکلقانون هست. اگر نگوییم همه مشکل به قانون برمی‌گردد؛ ولی وجود قانون مناسب و شفافمی‌تواند یکی از راه‌های حمایت از کودکان در برابر انواع آزارهای جنسی باشد. ایننوع آزار که معمولا در اکثر جوامع بنا به دلایل مختلف، تلاش برای کتمان‌کردن آناست؛ مگر اینکه امکان کتمان نباشد. در قانون اطفال و نوجوانان که بیست‌و‌یکماردیبهشت 1399 از طرف مجلس به دولت ارسال شده است، در بخش‌های مختلف به این موضوعاشاره شده است که در ادامه به آنها پرداخته میشود. در بند پ» ماده یک این قانونکه به مصادیق شرایط مورد حمایت در این قانون از کودکان پرداخته شده است، در تعریفمصادیق بی‌توجهی و سهل‌انگاری به موضوع سوءاستفاده جنسی» اشاره شده است. در بندچ» همین ماده در تعیین مصادیق فحشا چنین آمده است: فحشا: هرگونه به‌کارگیری یاوادار‌کردن طفل و نوجوان در فعالیتهای جنسی برای خود یا دیگری. ضمن اینکه هرگونهمحتوا یا تصویری که دارای صحنه یا صور قبیحه باشد، نیز از‌جمله مصادیق مبتذل تعیین‌شدهاست که خود نوعی آزار در حوزه جنسی می‌تواند باشد یا در‌جایی‌که در همین ماده ازموضوع مستهجن تعریفی ارائه میشود، به هرگونه محتوا اعم از صوتی و تصویری که به صورتواقعی یا غیرواقعی بیان‌کننده برهنگی کامل زن یا مرد- آمیزش- عمل جنسی یا اندامجنسی انسان است» اشاره میشود، هرزه‌نگاری (تهیه و تولید هر اثری که محتوای آنبیان‌کننده جذابیت جنسی طفل یا نوجوان مانند برهنگی، آمیزش، عمل جنسی یا اندامجنسی باشد) موضوع دیگر این قانون است که کودکان در برابر آن مورد حمایت قرار می‌گیرند.در بند ث» ماده سه قانون نیز در برابر قوادی و. از کودکان حمایت میشود؛ چرا‌کهاز مصادیق حمایت از کودکان تعیین شده است از‌جمله اینکه آزار کودکان از‌جمله جرائمعمومی است که نیاز به شاکی خصوصی ندارد. همین‌طور طبق ماده 17 این قانون برمسئولیت همه در برابر اطلاع‌دادن به مراجع ذی‌ربط در صورت بروز مصادیق این قانونچنین تکلیف شده است: هرکس از وقوع جرم یا شروع به آن یا خطر شدید و قریب‌الوقوععلیه طفل یا نوجوانی مطلع بوده یا شاهد وقوع آن باشد و با وجود توانایی اعلام وگزارش به مقامات یا مراجع صلاحیت‌دار و کمک‌طلبیدن از آنها از این امر خودداری کندیا در صورت دسترسی‌نداشتن به این مقامات و مراجع یا تأثیر‌نداشتن دخالت آنها دررفع و خطر، از اقدامات فوری و متناسب برای جلوگیری از وقوع خطر یا تشدیدنتیجه آن امتناع کند، مشروط بر اینکه با این اقدام خطری مشابه یا شدیدتر یا خطرکمتر درخور‌توجهی متوجه خود او یا دیگران نشود، به یکی از مجازات‌های درجه ششقانون مجازات اسلامی محکوم میشود».
ضمناینکه در مفاد این قانون به نقش مددکاران اجتماعی بسیار پرداخته شده است؛ تا‌جایی‌کهبه مددکاران اجتماعی در همه مصادیق مشمول این قانون از‌جمله آزارهای جنسی در ماده33 چنین اختیاری داده شده است: هرگاه خطر شدید و قریب‌الوقوعی طفل یا نوجوان راتهدید کند یا به سبب وضعیت مخاطره‌آمیز موضوع ماده (۳) این قانون، وقوع جرممحتمل باشد، مددکاران اجتماعی بهزیستی یا واحد حمایت دادگستری و ضابطان دادگستریمکلف‌اند فوری و در حدود وظایف و اختیارات قانونی، تدابیر و اقدامات لازم را درصورت امکان با مشارکت و همکاری والدین، اولیا یا سرپرستان قانونی طفل و نوجوانبرای رفع خطر، کاهش آسیب و پیشگیری از وقوع جرم انجام داده و در موارد ضروری او رااز محیط خطر دور کرده و با تشخیص و زیر نظر مددکار اجتماعی به مراکز بهزیستی یادیگر مراکز مربوط منتقل کنند و گزارش موضوع و اقدامات خود را حداکثر تا 12 ساعت بهاطلاع دادستان برسانند». یا در جزء (1) بند الف» ماده شش این قانون که به وظایفسازمان بهزیستی در اجرای این قانون (این سازمان بیشترین نقش حمایتی را دارد) اشارهدارد برای تسهیل در شناسایی کودکان در معرض آزار و آزاردیده، چنین تکلیف شده است:سازمان بهزیستی کشور مکلف است: با استفاده از مددکاران اجتماعی در قالب اورژانساجتماعی (فوریت‌های خدمات اجتماعی) و با استقرار پایگاه‌های تخصصی در مناطق ومحلات شهرها و روستاها با همکاری شهرداری یا دهیاری و نیروی انتظامی برای شناسایی،پذیرش، حمایت، نگهداری و توانمندسازی اطفال و نوجوانان موضوع این قانون و اعلاممراتب به مراجع صالح اقدام کند». به‌عنوان یک مددکار اجتماعی که از ابتدای تدوینقانون کنار همکاران خوب قوه قضائیه بوده‌ام و یاد می‌گرفتم و در جلسات کمیسیون‌هایمرتبط مجلس، مرکز پژوهش‌های مجلس و. حضور داشتم، یکی از آرزوهای من این بود کهاین قانون تصویب شود. گرچه واقف هستم که همیشه قانون همان‌گونه که نوشته میشود،اجرا نمی‌شود؛ ولی این قانون را یک فرصت می‌دانم تا حمایت از کودکان در شرایطمخاطره‌آمیز بیشتر از گذشته شود. از رئیس قوه قضائیه انتظار دارم دستور اجرای هرچهسریع‌تر این قانون را صادر کند و دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان قوه را فعال کندو اگر ایشان یک جلسه با وزرا و مسئولان دستگاه‌هایی که در قانون وظیفه دارند،برگزار کند، اجرای این قانون سریع‌تر و بهتر انجام خواهد شد.منبع:رومه شرق/25 خرداد99
« اطلاع رسانی درباره ایدز را فراموش نکنیم»
کودکان ,جنسی ,حمایت ,اجتماعی ,ماده ,موضوع ,این قانون ,از کودکان ,کودکان در ,حمایت از ,شده است
درباره این سایت