کودکانیکه آیندهشان را در سطل زباله میریزند
تهران بیش از4700کودکزباله گرد دارد که نیمی از آنان نانآور خانه هستند
میگویندکودکان کار و زبالهگرد در تهران، بیشترشان ایرانی نیستند اما چه فرقی میکندکودکی که تا کمر در مخازن زباله خم شده ایرانی باشد یا غیرایرانی. هیچکس از اینکهدقیقا چند کودک زبالهگرد در تهران وجود دارد یا اینکه اهل کجای جهانند و سرپرستچند نفر هستند آمار درستی ندارد. با این حال برخی آمار و ارقام غیررسمی حاکی از آناست که تهران 4هزار و ۷۰۰ کودک زبالهگرد داردکه تقریبا نیمی از آنان نانآور خانههستند؛ البته اگر خانهای در کار باشد.
بهگزارش همشهری، روزانه نزدیک به 8هزار تن پسماند در تهران رها میشود، زبالههاییکه 2 سرانجام در انتظارشان است؛ یا توسط عوامل شهرداری جمعآوری میشوند و درنهایت بازیافت و دفن صحیح یا اینکه راهی گونی و کیسههایی روی کتف و کمر کودکانزبالهگرد میشوند.گردش مالی پسماند خشک در شهر تهران هم چیزی در حدود 3هزارمیلیارد تومان در سال تخمین زده میشود که ۷۰ درصد این رقم، سهم جمعآوریغیررسمی پسماند است.
درآمد50تا 80هزار تومانی زباله گردها
درآمدزبالهگردهای خرد حدودا ۵۰ هزار تومان در روز است ؛ اگر خیلی خوش شانسباشند در میان زبالههای مناطق شمالی شهر تا ۸۰ هزار تومان هم درآمددارند. زبالهگردی در هر منطقه قیمت خودش را دارد. درواقع هر منطقه یک پیمانکاردارد و بررسیها نشان داده که معمولا پیمانکار هر 5 تا ۶ خیابان را به یک گروهواگذار میکند و معمولا از 3تا 5میلیون تومان از این زباله گردها میگیرد و بهآنها کارتی میدهد که نشان مالکیت آنان بر خیابانهاست. مناطق یک تا 5 در تهرانبیشترین تعداد متقاضی برای زبالهگردی را دارد. پیشتر شینا انصاری، مدیرکل محیطزیستو توسعه پایدار شهرداری تهران به شهر گفته بود که مناطق شمالی تهران بهدلیل نوعمصرف و شیوه دفع پسماند، بیشترین میزان پسماند را تولید میکنند.»
کودکانزبالهگرد؛ پیمانکاران آینده
بعضیهامیگویند کودکان زبالهگرد کارشان را تا بزرگسالی ادامه میدهند، آنقدر که جا پاییمحکم کرده باشند و پس انداز کنند تا خودشان وانتی بخرند و بشوند پیمانکار چندینکودک جدید زبالهگرد. بیشترشان یا اصلا درس نخواندهاند یا ترک تحصیل کردهاند وبدون هیچگونه مهارتی پا در یکی از پولسازترین مشاغل غیررسمی گذاشتهاند. به همیندلیل است که برخی از مشکلات مربوط به زبالهگردی به پدیده ارزش بالای آنها و بهاصطلاحطلای کثیف بودن آن برمیگردد.
فاطمه خاوری، فعال مدنیحوزه کودکان، چندی پیش در نشست تخصصی آسیبشناسی زبالهگردی در تهران به سایت شهرگفته بود: کودکان اغلب از نظر هویتی دارای مشکلاتی هستند؛ کودکانی که بهترینروزهای عمر خود را در کار زبالهگردی مشغول میشوند و آینده خود را برای یافتن یکلقمه نان در سطل زباله میریزند. ابتدا موضوع زبالهگردی برای جمعآوری وسایل قابلاستفاده بود اما بعدها با اجرای طرحهای بازیافت این موضوع به شغل تبدیل شد.»
رودر رویی شهرداری با مافیای پسماند
درهیچ کجای قانون هیچ کشوری کار کودک و بهویژه زبالهگردی رسمیت ندارد و اتفاقا باآن مقابله هم میشود. در شهر تهران اما شرایط کمی متفاوت است. نبود مدیریت یکپارچهسبب شده تا نهادها و دستگاههای مختلفی خود را مم به مقابله با پدیده زبالهگردیکنند.شهرداری تهران هم سالهاست سعی میکند به این وضعیت سر و سامان دهد، اما سنگاندازیمافیای زباله در برنامههای شهرداری در این حوزه نه فقط سبب کاهش تعداد کودکانزبالهگرد نشده بلکه آنقدر نفوذ مافیای زباله را زیاد کرده که بسیاری از طرحهاهرگز اجرا نشدند. پیروز حناچی، شهردار تهران اما اواخر خرداد امسال و همزمان باروز جهانی مقابله با کار کودکان بخشنامهای 8بندی را با هدف کاهش تعداد کودکانزبالهگرد در تهران ابلاغ کرد. او در این بخشنامه تأکید کرده که شهرداران مناطق ۲۲ گانه با همکاری معاونتخدمات شهری و محیطزیست، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی و سازمان بازرسی با تشدیدنظارت بر عملکرد پیمانکاران و اجرای دستورالعمل زیر، از هرگونه بهکارگیری کودکاناز سوی پیمانکاران جلوگیری کنند.»
اصلاحشیوه جمعآوری زباله از سوی معاونت خدمات شهری شهرداری، نظارت شهرداران مناطق ۲۲ گانه نسبت بر عملکردپیمانکاران و جلوگیری از هرگونه به کارگیری کودکان در مراحل جمعآوری زباله بخشیاز این دستورالعمل است. اما برخورد با پیمانکاران خاطی به جای برخورد با کودکانکار و استفاده از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد فعال در زمینه کودکان زبالهگرد ازمحوریترین مفاد این بخشنامه به شمار میآید. نظارت سازمان بازرسی شهرداری،استفاده از ظرفیت سامانه ۱۳۷ برای پیگیری گزارشهایمردمی در این بخش و همچنین افزایش خدمات اجتماعی و حمایتی برای کودکان منعشده ازکار و خانوادههای آنان در حدامکان هم از دیگر بندهای بخشنامه شهردار تهران است.
بااین حال بهنظر میرسد، مافیای زباله نقش قابل توجهی در چرخه جمعآوری زباله وکودکان زبالهگرد بازی میکند، به همین دلیل است که مدیریت شهری کار مشکلی برای ازبین بردن این معضل در پیش دارد.
حالکودکان زباله گرد خوب نیست
سید حسن چلک،رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران:
درتحلیل موضوع کودکان زباله گرد در ایام کرونا باید 2 بخش را مدنظر قرار داد. درابتدای ورود ویروس کرونا به کشور، آنقدر همه مردم سردرگم شده بودند که کمتر کسی بهاین گروه از بچهها توجه میکرد اما به مرور زمان این توجه بیشتر شد و با اولویتفعالیت سازمانهای غیردولتی و شهرداری که انصافا در سازمان خدمات اجتماعی اقداماتمؤثری انجام داد، به وضعیت این کودکان رسیدگی شد. مرحله بعد نیز ورود سایر دستگاههایمرتبط و مشابه مانند سازمان بهزیستی به موضوع بود.با این همه، باید این واقعیت راپذیرفت که حال کودکان زباله گرد به لحاظ بهداشت فردی و محیط قبل از کرونا هم خوبنبود و طبیعتا در شرایط کرونا که محور، بهداشت فردی و محیط است این گروه بیشتر درمعرض خطر قرار میگیرند. شرایط ایجاب میکند که سازمانهای مرتبط مانند شهرداری وبهزیستی و سازمانهایی که در ساماندهی کودکان خیابانی مسئولیت دارند نگاه ویژه تریبه آنها داشته باشند؛ با این توضیح که امکان انتقال ویروس برای این افراد نیز وجوددارد.البته شهرداری تهران در هفتههای اخیر بهصورت مجازی، شورای آسیبهای اجتماعیرا با موضوع کودکان کار تشکیل داده و مطالعاتی هم در این زمینه انجام شده است اماهمچنان این توجه باید بیشتر شود چراکه هر چه جلوتر میرویم شرایط بهگونهای پیشمیرود که وضعیت کرونا بدتر میشود و این نگرانی را ایجاد میکند که غفلت از اینکودکان بیشتر شود.از اینرو رسانهها در کنار سازمانهای غیردولتی وظیفه دارند کهدر این زمینه حساسیتها را بیشتر کنند. باید بر این نکته نیز تأکید شود که برخلافآمارهای گذشته اکنون تنها سالمندان نیستند که در معرض بیماری قرار دارند. حتی اگرآمار مبتلایان در بین کودکان نیز زیاد نباشد به این معنی نیست که نظام پایش دربارهوضعیت واقعی آنها وجود نداشته باشدمنبع: رومه همشهری،26مرداد99
« اطلاع رسانی درباره ایدز را فراموش نکنیم»
کودکان ,زباله ,تهران ,زبالهگرد ,کار ,زبالهگردی ,کودکان زبالهگرد ,در این ,در تهران ,زباله گرد ,کودکان زباله ,تعداد کودکان زبالهگرد ,کاهش تعداد کودکان
درباره این سایت